Vấn đề chính là lý luận!
 
Trong ý kiến về bài viết của Lữ Phương phê phán R. Pipes, tác giả loạt bài "Chủ nghĩa cộng sản" Hoàng Mai Thi đã có một nhận xét rất hay và chính xác: "Vẫn là sự đối đầu đến phát chán giữa trí thức thiên tả và trí thức thiên hữu..." Đó là một thực tế đáng "chán như cơm nếp nát".
 
Hình như ông Lữ Phương cho rằng ông R. Pipes không có thẩm quyền phê bình chủ nghĩa cộng sản bằng mình chăng? Dựa vào những lời lẽ không mấy thiện cảm của ông dành cho R. Pipes, tôi nghĩ rằng nghi vấn trên của tôi là có căn cứ. Tuy nhiên, về mặt tri thức khoa học thì vấn đề đối đầu chẳng quan trọng bằng việc lý luận của tác giả Pipes có tính thuyết phục cao hay không, bất kể thiên hữu hay thiên tả. Chẳng lẽ ai thiên hữu thì lý luận chống cộng sản ắt phải kém, và ngược lại ai thiên tả mà phê bình tư bản thì chẳng có xu nào giá trị hay sao? Vế sau sai hoàn toàn vì chính Marx đã phê phán tư bản một cách xuất sắc, vượt xa hơn bất cứ ai khác.

Điều không thể không nói là khi nạn nhân của chế độ cộng sản kể thực những nỗi khổ đau của mình thì thường bị trí thức thiên tả gán cho vô số từ ngữ quá quắt. Trường hợp điển hình là Victor Andriavitch Kratchenko, tác giả J'ai choisi la liberté (dịch qua tiếng Pháp). Ông này bị đổ cho đủ thứ tội, nào là "cổ vũ chiến tranh", nào là "tên say rượu", nào là "gã phản quốc"...