Cứ như ý kiến của tác giả Nhị Hà trong bài: "Giải thưởng cho tập Trần Dần – Thơ: Một giải thưởng kinh dị" mà ban biên tập talawas có nhã ý đưa lên trong spectrum ngày 24 tháng 10 vừa qua cho bạn đọc tham khảo, thì Hội Nhà văn Hà Nội nên lấy lại giải thưởng đã trao cho Trần Dần này để truy tặng cho nguyên thi sĩ Tố Hữu.

(Sở dĩ viết "nguyên thi sĩ..." vì mới đây trong phiên tòa xét xử mấy nhà báo Việt Nam vì tội tình gì đấy, thấy người ta đưa ra khái niệm "nguyên nhà báo" và "nguyên cảnh sát điều tra..." rất mới, phải cập nhật ngay kẻo lạc hậu.)

Nhiều người biết rằng ông Hoàng Ngọc-Tuấn là một người chuyên nghiên cứu về hậu hiện đại. Ông tỏ ra rất bất bình khi thấy ông Trịnh Lữ cho rằng từ postmodern đã được Jean-Francois Lyotard khai sinh năm 1979, còn ông Hoàng Ngọc Hiến thì cho rằng Charles Djenks đã đẻ ra từ postmodernism năm 1977. Theo ông Tuấn, cả hai điều khẳng định này đều không đúng. Từ điểm khởi đầu rất rõ rệt và đơn giản này, trên talawas đã có nhiều người góp ý nhưng có vẻ như càng góp ý càng đi xa khởi điểm, do đó, bà con theo dõi cũng có phần vất vả. Dẫu vậy, vẫn chưa có ai, hình như kể cả ông Hoàng Ngọc-Tuấn, xác định được người khai sinh và niên đại chào đời của các từ postmodern, postmodernism. (Vì phần trích dẫn tài liệu liên quan đến hai từ này quá nhiều, nên nếu đã có ai trong quí vị góp ý trên talawas chỉ rõ được tác giả nào đã “đăng bộ“ các từ này vào năm nào thì xin vui lòng tha lỗi cho người góp ý hôm nay, vì đã sơ sót không đọc thật kỹ).

Dường như hoàn cảnh chào đời của hai từ postmodern và postmodernism không giống hoàn cảnh của từ cybernetics. Ðể chỉ bộ môn khoa học này, Norbert Wiener đã viết dứt khoát năm 1948: “We have been forced to coin a new word.” (Chúng tôi đã bị bắt buộc phải tạo một từ mới).

Nhân đây xin ghi thêm hai từ điển có ghi chú niên đại khai sinh tính từ postmodern, post moderne: Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary, Eleventh Edition, 2003 ghi postmodern sinh năm 1925. Le Nouveau Petit Robert de la Langue Francaise, 2009, ghi post moderne chào đời năm 1979.

Có hay không việc thay đổi chủ đề hội thảo?

Tôi là một trong những người nhận được thư mời viết tham luận và giấy mời tham dự từ Ban Tổ chức hội thảo “Nghệ thuật Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hoá”, diễn ra vào ngày 24/9/2008 vừa qua tại Hà Nội. Tôi đã không có thời gian viết tham luận và cũng không thể về dự hội thảo. Tuy nhiên, tôi vẫn còn giữ tất cả emails mà Ban Mỹ thuật Hiện đại của Viện Mỹ thuật Việt Nam đã gửi cho tôi trước hội thảo.

Nhân việc một số người cho rằng có sự thiếu nhất quán về chủ đề giữa hai lần mời viết tham luận, đã được đề cập đến trên talawas cũng như một số báo trong nước, tôi đã xem lại emails liên quan đến hội thảo này, và thấy rằng thư mời viết tham luận được gửi lần thứ nhất vào ngày 23/4/2008, lần thứ hai: ngày 11/7/2008, còn giấy mời dự hội thảo được gửi ngày 15/9/2008. Tôi không phát hiện ra bất cứ sự thay đổi nào về chủ đề “Nghệ thuật Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hoá” được ghi rõ trong 2 thư mời viết tham luận. Sự khác nhau duy nhất giữa thư mời viết tham luận gửi lần thứ nhất (tháng 4) và lần thứ thứ hai (tháng 7) là 2 từ “(lần 2)” trong bức thư tháng 7. Giấy mời dự hội thảo đề ngày 15/9/2008 do hiệu trưởng Đại học Mỹ thuật Việt Nam kiêm Viện trưởng Viện Mỹ thuật Lê Anh Vân đứng tên cũng giữ nguyên chủ đề nói trên.

Bản sao 2 bức thư mời và giấy mời đó được kèm dưới đây để quý vị tiện kiểm chứng.

Thư mời viết tham luận lần thứ nhất, 23/4/2008

Thư mời viết tham luận lần thứ hai 11/7/2008

Giấy mời dự hội thảo ngày 15/9/2008

Gần đây mỗi khi có bài của tác giả Nguyễn Mai Sơn đăng trên talawas tôi lại nhận được vài cú điện thoại, vài cái email, tin nhắn của bạn bè, người quen, kẻ lạ hỏi han vì nhầm tưởng tôi (Mai Sơn, địa chỉ email là nguyenmaison…, một người viết văn, dịch thuật ở Sài Gòn, lâu lâu cũng có bài đăng trên diễn đàn này) là tác giả Nguyễn Mai Sơn nói trên. Chắc cũng còn người nhầm tưởng và tin chắc như thế. Thật bất tiện cho tôi. Vậy mong talawas cho tôi chút “đất” để thanh minh chung. Xin cám ơn.

Ông Hoàng Ngọc-Tuấn đã dùng một kiểu ngụy phương pháp cần thiết để phê phán Trịnh Lữ và Hoàng Ngọc Hiến. Tác giả Phạm Xuân Nguyên cũng đã làm như vậy trong một bài viết trên Tia Sáng số 20. Điểm xuất phát không phải là niên đại hoá chủ nghĩa hậu hiện đại về mặt nội hàm của postmodernism (hoặc tương đương), mà là sử dụng vỏ từ, với tư cách là thuật ngữ (như term trong ý kiến của một tác giả khác đã trích nhiều lần trên talawas) cùng thời điểm ra đời, tác giả và công trình liên quan đến sự ra đời (xuất hiện) của thuật ngữ ấy. Và cơ sự nhầm lầm này lại được gợi nên từ cách diễn đạt như đinh đóng cột của Trịnh Lữ và Hoàng Ngọc Hiến.
 
Ngụy phương pháp của Hoàng Ngọc-Tuấn, khi sử dụng cách diễn đạt ấy để phê phán lại hướng đến những hàm ngôn khác trong nhận xét cách thế học thuật:
  

1. Tình cảnh không có thông tin;
2. Thói không đếm xỉa đến thông tin mới và không có năng lực truy tìm thông tin mới;
3. Phong cách cố cựu về quyền uy học thuật trong đáy giếng.

Với những hàm ngôn đó, bài viết đã có ấn tượng rồi. Rất tiếc ông Tuấn đã đi xa hơn khi gọi nó là “quái trạng văn hoá” và xem đó như tầm mức học trò.